غصب
-
مسائل غصب
ردّ كردن مال غصبى
س1 - اگر برگرداندن مال غصبى به غاصب ضررى وارد كند، مثلامال مغصوبه را در ساختمان استفاده كرده است در صورتى كه صاحب مال عين مالش را مىخواهد، وظيفه چيست؟
- ج1 - غاصب بايد عين مال را بپردازد، گرچه مستلزم ضرر فراوانى باشد.
س2 - اگر كسى براى پس گرفتن مال غصب شدهاش متضمن مخارجى شد، آيا شرعاً مىتواند آن را نيز از غاصب بگيرد؟
- ج2 - اگر گرفتن حقّ از غاصب، متضمّن مخارجى باشد نمىتوان از غاصب طلب كرد.
تقلّب در كارها
س1 - اگر كسى با تقلّب و رشوه مدرك تحصيلى بگيرد و با آن مشغول به كار شود حقوق و مزايايى كه مىگيرد چگونه است و آيا توبهاش پذيرفته مىشود؟
- ج1 - تملّك حقوق و باقى مزايا خالى از اشكال نيست و با پرداخت حقوق گرفته شده ان شأالّله توبه قبول مىشود.
تصرّف در مال غير
س1 - دولت بعضى از زمينهاى مردم يا خانههاى آنان را مثلابراى خيابان كشى مىگيرد، گرچه دولت پول آن را مىدهد لكن چون مورد علاقه صاحبش هست باطناً راضى نيستند، آيا صدق غصب مىكند؟
- ج1 - اگر حقّ شرعى و عرفى را گرفته است غصب نيست و اگر اجبارى باشد مسئله حكومتى است و اگر تحصيل رضايت ممكن نباشد بايد ولىّ فقيه در اين موارد اجازه بدهند،
س2 - اگر كسى در زمين غصبى كشاورزى كند، آيا محصولات بدست آمده مال خودش مىباشد؟
- ج2 - مال زارع است و بايد اجرت زمين را به مالك بدهد.
س3 - زمينى به مساحت 30 هكتار متعلّق به اهالى يك روستا بود كه هر ساله برنج مىكاشتند و اختيار آن به عهده كدخداى زمان سابق بود بعد از چند سال كدخدا زمين را از مردم گرفته و شخصازراعت مىكرد شخصى يك هكتار زمين را با اين شخص عوض كرد شخص مذكور هم با شخص ديگر عوض كرده حال زمينى كه با يك واسطه به تصرّف ديگران درآمده و با حيله از دست مردم رفته آيا معاوضهاش اشكال دارد يا خير؟
- ج3 - چون كدخدا زمين را بدون رضايت از مردم گرفته، تمام تصرّفات بعدى مورد اشكال است.
س4 - در قريهها و مناطق چنين رسم مىباشد كه صحرا و كوه عامّ را در بين خودشان طورى حدود قرار مىدهند كه حريم هر كس مشخص مىباشد و هر كس در حدود خود گياهانى مىكارد و علف آن را براى مواشى خود جمع آورى مىكند، حال نفرى ديگر از حدود مشخصّه شخصى ديگر علف آن را جمع مىكند و آن شخص كه حدود متعلّق به او بوده آن علف جمع آورى شده را مىگيرد آيا شرعا جواز دارد يا خير و بعضى از مردم از ديگرى پول مىگيرند و اجازه مىدهند كه از محدودهاى كه شريك است علوفه بردارد آيا اينگونه پول و اجازه دادن جايز است؟
- ج4 - بدون اجازه ديگران جمع كردن محصولات حريمشان جايز نيست و اجاره دادن حدود متعلّق به آن فرد نيز اشكال ندارد.
س5 - شخصى چشمهاى در بالاى زمين خود دارد كه سيلاب آن را خراب مىكند و آن چشمه سر از زمين كس ديگرى بيرون مىآورد آيا آب از آن صاحب اوّلى مىباشد يا از آن كسى است كه چشمه از زمين او سر در آورده است؟
- ج5 - چشمه متعلّق به صاحب اوّلى است و اگر صاحب زمين دوّم خواسته باشد از آن آب استفاده كند، بايد با اجازه صاحب چشمه باشد و بر صاحب چشمه هم لازم است كه چشمه را از زمين غير خارج كند.
س6 - شخصى سند زمينى را در اختيار دارد ولى آن زمين را شخص ديگرى بدون سند در تحت تصرّف خود دارد آيا شرعازمين متعلّق به كيست؟
- ج6 - اگر ثابت شود كه سند معتبر است به عنوان بيّنه مقدّم است.